Coronabesmetting of griepsymptomen? Zo gaat u om met zieke werknemers

Het aantal coronagevallen in ons land stijgt en de testcapaciteit in de laboratoria is beperkt. Daardoor zal niet iedereen met klachten getest kunnen worden. Het zal binnenkort niet meer mogelijk zijn om systematisch infecties met het coronavirus te onderscheiden van infecties met het influenzavirus of andere luchtweginfecties die griepale symptomen veroorzaken. Hoe dienen organisaties hiermee om te gaan?

Welke instructies geeft u aan een werknemer die thuis ziek wordt?

Werknemers die thuis ziek worden en griepale symptomen hebben (een combinatie van koorts, hoest, kortademigheid, loopneus, keelpijn, hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid…) dienen telefonisch contact op te nemen met hun huisarts. Zij mogen niet meer gaan werken en zullen in de meeste gevallen thuis in quarantaine gehouden worden. Enkelingen die ernstiger ziek zijn, worden opgenomen in een ziekenhuis.

Wat met werknemers die ziek worden op het werk?

Kan de werknemer zich nog op eigen krachten verplaatsen, dan vraagt u hem of haar om naar huis te gaan en de huisarts te contacteren. Idealiter gebeurt deze verplaatsing niet met het openbaar vervoer. Is er geen andere optie, dan vraagt u de zieke werknemer om tijdens de rit naar huis de principes van nies- en hoestetiquette strikt toe te passen. Vóór het vertrek moet hij/zij de handen wassen.

Wat als een zieke werknemer niet meer in staat is om op eigen kracht naar huis te gaan?

Dan is de handelswijze afhankelijk van de medische toestand. Maakt de persoon een ernstig zieke indruk en is er sprake van een snelle achteruitgang van de gezondheidstoestand, dan kunt u een beroep doen op de diensten voor dringende geneeskundige hulpverlening. Zij brengen de zieke werknemer dan naar een ziekenhuis.

Voor een minder ernstig zieke werknemer die u toch niet alleen naar huis wil laten vertrekken, kan in overleg met de familie of de huisarts een oplossing worden gezocht. Werkgevers kunnen in overleg met hun interne preventieadviseur of externe dienst voor preventie en bescherming op het werk en rekening houdend met de hoger vermelde aanbevelingen een procedure opstellen om zelf een transport naar huis te organiseren voor werknemers die ziek worden op het werk.

Hoe vermijdt u als werkgever dat een werknemer die ziek wordt op het werk collega’s besmet?

1/ Indien mogelijk kan het nuttig zijn om een lokaal te voorzien waarin de zieke persoon kan verblijven in afwachting van transport. Gebruik daarvoor best niet het EHBO-lokaal.

2/ Beschikt u op het werk over chirurgische mondmaskers, dan is het aan te raden om de zieke werknemer een mondmasker te laten opzetten na het wassen of ontsmetten van de handen. Zijn mondmaskers niet beschikbaar, dan kunnen mond en neus ook afgedekt worden met een doek of een sjaal.

3/ Vraag uw zieke medewerker uitdrukkelijk om de principes van nies- en hoestetiquette toe te passen en vóór het transport zijn of haar handen te wassen.

4/ Het is zeker aanbevolen om oppervlakken (bureau, deurklinken, gebruikte toestellen…) te ontsmetten waarmee de zieke werknemer in contact is geweest. Het coronavirus wordt geïnactiveerd door alle courant gebruikte ontsmettingsmiddelen.

Wat doet u met personen die met een zieke collega in contact zijn geweest?

De personen op het werk die in contact zijn geweest met een collega die inmiddels ziek is, mogen blijven werken, zolang ze zelf geen klachten vertonen. Zelfs bij een redelijk nauw contact met een zieke collega geldt die aanbeveling. Ze moeten tweemaal per dag hun koorts meten, alle aanbevolen hygiënische maatregelen opvolgen (o.a. strikte handhygiëne) en hun huisarts contacteren van zodra symptomen optreden. Ze worden tevens gevraagd hun werkgever op de hoogte te houden van hun situatie.

Welke richtlijnen volgt u best voor risicogroepen, zwangere vrouwen en/of personen die jonger zijn dan 18 jaar?

Inmiddels is geweten dat jongeren die besmet worden met het coronavirus minder vaak ziek worden dan volwassenen. Zij kunnen wel het virus doorgeven zonder zelf ziek te zijn. Daarom is het nodig om personen die jonger zijn dan 18 jaar én die in contact zijn geweest met een bevestigd coronageval of een waarschijnlijk geval (= contactpersoon van een bevestigd geval) thuis in quarantaine te houden. De quarantaine duurt 14 dagen vanaf het eerste contact. In die periode moeten deze jongeren sociale contacten zoveel mogelijk beperken.

Zieke volwassenen en personen jonger dan 18 jaar die in contact geweest zijn met een bevestigd of waarschijnlijk coronageval moeten absoluut contact vermijden met risicogroepen (> 65 jaar, ernstige chronische aandoeningen, personen met verminderde afweer) en zwangere vrouwen. Het is ook wenselijk om deze personen te vragen om tijdelijk geen plaatsen te zoeken waar risicogroepen verblijven (bv. woonzorgcentra).

Naarmate het virus zich meer verspreidt, wordt het belangijker om risicogroepen in het algemeen zo goed mogelijk te beschermen. Voor de risicogroepen zijn er diverse aanbevelingen: strikte handhygiëne, contact met zieke personen zeker vermijden, deelname aan (grote) evenementen vermijden, maximaal laten telewerken, openbaar vervoer vermijden...

Let op: voor werknemers die werken in of contact hebben met de gezondheidssector gelden specifieke procedures, die u kunt raadplegen op de site van Sciensano.

Deze tekst werd opgemaakt op 08/03/2020, op basis van telefonische contacten met het agentschap Zorg en Gezondheid.

Meer informatie over het coronavirus en hoe ermee om te gaan, leest u in onze Q&A of in deze blogpost