Wanneer is een ongeluk tijdens thuiswerk een arbeidsongeval?
Wat als een medewerker thuis een ongeval overkomt? Wanneer is er sprake van een arbeidsongeval? Veel hangt af van de plaats en het tijdstip.
Wat is een arbeidsongeval?
De wet omschrijft een arbeidsongeval als ‘elk ongeval dat een werknemer overkomt terwijl hij/zij de arbeidsovereenkomst uitvoert én dat een letsel veroorzaakt’. Het ongeval moet ook verband houden met de professionele risico’s van het werk of van de werkomgeving.
Over de plaats wordt er met geen woord gerept. Op de werkplek, onderweg of thuis: een arbeidsongeval kan overal plaatsvinden. Dus ook tijdens telewerk.
Bij thuiswerk is het echter niet altijd duidelijk op welke momenten een medewerker zijn/haar arbeidsovereenkomst uitvoert. Werknemers bepalen hun werkuren vaak (voor een deel) zelf, werkmomenten en privésituaties vloeien door elkaar.
Beperkt in ruimte en tijd
Om verwarring te vermijden, beperkt u thuiswerken in ruimte (verplicht) en tijd (vrijwillig):
- Beperkt in ruimte: als werkgever bepaalt u in een thuiswerkovereenkomst best de plaats(en waar de telewerker werkt. Wordt de werknemer het slachtoffer van een ongeval in een van deze plaatsen, dan is dit een arbeidsongeval en is geen verder bewijs nodig voor de verzekering.
Voor ongevallen op andere locaties moet de telewerker zelf aantonen dat het ongeval een gevolg is van de uitoefening van de arbeidsovereenkomst.
- Beperkt in tijd: u kunt ook de tijdstippen overeenkomen waarbinnen de werknemer thuiswerkt. Dit is geen verplichting. Zonder expliciete vermelding gelden de uren waarop de werknemer werkt als hij/zij wel aanwezig is in de bedrijfsgebouwen.
Conclusie: een ongeluk is altijd een arbeidsongeval als het én tijdens de vastgelegde uren én op de afgesproken werkplek(ken) gebeurde. Zijn plaats of werkuren niet schriftelijk vastgelegd, dan geldt het vermoeden van een arbeidsongeval voor ongevallen in de woonplaats waar gewoonlijk telewerk wordt uitgevoerd én tijdens de uren waarop de werknemer gewoonlijk aan het werk is.
Zette u naar aanleiding van de coronacrisis schriftelijke afspraken op papier over thuiswerken? Dan gelden die afspraken als een overeenkomst.
Onderstaande tabel bundelt de verschillende situaties en gevolgen.
| Het ongeval gebeurt... | Wordt dit beschouwd als een arbeidsongeval? |
|---|---|
| … op de thuiswerkplek én tijdens de uren die bepaald zijn in de thuiswerkovereenkomst. | Ja, maar als werkgever kunt u tegenbewijs aanbrengen. |
| … op de thuiswerkplek én op een moment dat de telewerker normaal aan het werk is als hij/zij in de bedrijfsgebouwen aanwezig is. | Ja, maar als werkgever kunt u tegenbewijs aanbrengen. |
| … op een andere plaats dan vermeld in de thuiswerkovereenkomst. | Neen, maar de werknemer mag bewijsmateriaal aanvoeren om aan te tonen dat het ongeval tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst gebeurde. |
| … buiten de werkuren zoals vastgelegd in de thuiswerkovereenkomst. | Neen, maar de werknemer mag bewijsmateriaal aanvoeren om aan te tonen dat het ongeval tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst gebeurde. |
| … buiten de werkuren die van toepassing zijn in uw organisatie. | Neen, maar de werknemer mag bewijsmateriaal aanvoeren om aan te tonen dat het ongeval tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst gebeurde. |
Ook arbeidsweg bij thuiswerk
Een ongeluk tijdens de verplaatsing naar en van het werk is een arbeidsongeval. Maar ook bij thuiswerk is er sprake van een arbeidsweg, namelijk de verplaatsing tussen de thuiswerkplek en:
- de opvang/school van de kinderen;
- de plaats waar de werknemer maaltijden koopt of eet.
Vermijd arbeidsongevallen tijdens thuiswerken
Dit infodocument bevat verschillende tips om uw medewerkers veilig te laten thuiswerken. Deel het en beperk zo arbeidsongevallen bij telewerk.