Thesisonderzoek: de impact van ergonomische opleidingen bij buschauffeurs

Veel buschauffeurs ondervinden lage rugpijn doordat ze elke dag langdurig dezelfde zithouding aannemen en blootgesteld worden aan lichaamstrillingen. Een groter ergonomisch bewustzijn door actieve opleidingen kan echter veel klachten wegnemen, zo blijkt uit de masterproef van dr. Karolien Lauwers, bedrijfsarts bij Mensura. Die voerde ze uit bij het vervoersbedrijf Keolis met de steun van het Federaal Agentschap voor Beroepsziekten (FEDRIS).

Lage rugpijn bij buschauffeurs blijft een onderschat probleem. Om na te gaan of opleidingen de ergonomische belasting en trillingsbelasting eigen aan het beroep kunnen verminderen, trok Karolien Lauwers naar het vervoersbedrijf Keolis.

Daar liet ze 60 buschauffeurs een vragenlijst invullen over werkgerelateerde rugklachten en de risicofactoren ervan. Daarna werden de deelnemers opgeleid over onder meer de oorzaken van rugpijn, een gezonde levensstijl, een correcte houding en stoelinstelling, een juiste tiltechniek, een aangepaste rijstijl en bewegingsoefeningen.

Significante verbetering

Na drie maanden bevroeg Karolien de buschauffeurs opnieuw. Wat bleek? Dankzij haar interventie was de prevalentie van lage rugklachten (tijdens de laatste 7 dagen) gedaald van 39,6% naar 14,9%. Ook de kennis over een correcte zithouding bleek bij de buschauffeurs aanzienlijk groter.

De meesten onder hen waren zich dan ook meer bewust van het belang van rugpijnpreventie. Ze gaven aan er graag blijvend aandacht aan te besteden nu ze wisten hoe ze dat kunnen doen.

Trillingsmetingen op de bus

Dankzij de gratis hulp van FEDRIS, kon Karolien ook de trillingsbelasting in kaart brengen. Daarvoor voerde een ingenieur van de organisatie metingen uit bij negen bussen van Keolis, telkens tijdens hetzelfde traject, afgereden door dezelfde chauffeur.

De gemeten trillingen bleven binnen de wettelijke limieten, zowel wat intensiteit als schokbelasting betreft. Wel oversteeg één bus de actiewaarde voor intensiteit en vier bussen de actiewaarde voor schokbelasting. De werkgever is dan verplicht een plan van aanpak op te stellen om de trillingsbelasting tot een minimum te verminderen. Zo trekt Keolis zijn ergonomisch beleid verder om het welzijn van werknemers te bevorderen en ziekteverzuim te beperken.

Sleutel tot minder pijn

Hoewel meer onderzoek nodig is, valt het op dat buschauffeurs actief informeren en bewust maken van de problematiek helpt. Deze kennis laat hen toe om zelf de lage rugklachten aan te pakken en tot een minimum te beperken. Iets waarvoor ze duidelijk gemotiveerd zijn.  

Uiteraard moeten ook de vervoersbedrijven actie ondernemen om lichaamstrillingen en ergonomische belasting – en als gevolg rugproblemen – te beperken. Denk maar aan zetels van een pneumatisch ophangsysteem voorzien en praktijkopleidingen aanbieden over stoelinstellingen, ergonomische houdingen, rugoefeningen enzovoort. Zo werken ondernemingen en hun werknemers samen aan een optimaal ergonomisch comfort.