Wat is het legionellabeheersplan?

Legionella is een onzichtbare maar gevaarlijke bacterie, en kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. De bacterie veroorzaakt de ziekte legionellose, ook wel bekend als de veteranenziekte. Het gaat om een ernstige longontsteking met symptomen als hoge koorts, kortademigheid en spierpijn. In sommige gevallen kan de ziekte fataal zijn.

Je kan de ziekte krijgen door besmette waterdeeltjes (aerosolen) in te ademen. Vooral douches, fonteinen, luchtbevochtigers of industriële installaties met verneveling kunnen een risico vormen. Maar ook stilstaand water, bijvoorbeeld na een lange vakantieperiode. Sommige sectoren lopen een groter risico op legionella, en zijn dan ook verplicht om een legionellabeheersplan op te stellen.

Een legionellabeheersplan is een document waarin alle maatregelen en procedures zijn vastgelegd om de groei en verspreiding van legionella te voorkomen in een watersysteem. Het plan bevat preventieve acties en controle- en correctieve maatregelen. Zo voorkom je gezondheidsrisico’s én voldoe je aan de wettelijke verplichtingen.
 

Je bent verplicht om een beheersplan op te stellen als jouw organisatie beschikt over een of meerdere installaties die aerosolen (kleine waterdruppeltjes in de lucht) verspreiden. Bijvoorbeeld:

• Douches, kranen met sproeiers, bubbelbaden
• Luchtbevochtigers of fonteinen
• Hogedrukreinigers (type Kärcher)
• Koeltorens
• Tandartsunits
• Industriële installaties met verneveling
• …

Afhankelijk van onder meer je locatie (Vlaanderen, Brussel of Wallonië) en het niveau van blootstelling is ofwel de Codex over het welzijn op het werk (federale wetgeving), ofwel het Vlaams Legionella Besluit van toepassing.

TIP: Ben je klant van Mensura? Op MyMensura vind je een handig infodocument met schema dat exact toont welke wetgeving voor jouw organisatie geldt.

Een goed beheersplan:

• Vermindert het risico op besmetting aanzienlijk
• Beschermt je werknemers en bezoekers
• Zorgt ervoor dat je voldoet aan de wettelijke normen
   

Het beheersplan is opgebouwd uit verschillende onderdelen:

• Technische beschrijving van de installatie
   Met een inventarisatie van de volledige waterinstallatie en warmwaterproductie.
• Risicoanalyse
  • Identificatie van risicovolle zones zoals dode leidingen, weinig gebruikte tappunten en watertemperaturen tussen 25° C en 45° C.
  • Analyse van de temperaturen en gebruiksfrequentie, transport en de doorstroming.
• Beheersmaatregelen op vier niveaus

Overzicht van de te nemen maatregelen om besmetting te voorkomen of in geval van een besmetting. We delen de maatregelen op in 4 categorieën:

1. Preventieve maatregelen bv. leidingen goed spoelen en onderhouden, terugslagkleppen plaatsen, ...
2. Controlemaatregelen bv. stalen nemen, temperatuur controleren, ...
3. Correctieve maatregelen bv. procedure opstellen bij afwijkingen
4. Technische maatregelen bv. Het leidingsysteem desinfecteren en aanpassen

• Werkinstructies en opvolging
  • Documentatie van alle controles en uitgevoerde maatregelen.
  • Wie verantwoordelijk is voor de uitvoering en naleving van het plan.

Vergeet ook zeker niet je legionellabeheersplan op te nemen in je algemene risicoanalyse, zo is ook die helemaal up-to-date.