Veiligheid en gezondheid in de bouw: wie doet wat?

Om het hoge aantal arbeidsongevallen in de bouwsector terug te dringen, is een solide veiligheidscultuur van groot belang. Als werkgever bent u daarvoor verantwoordelijk, maar gelukkig staat u er niet alleen voor. Welke partijen zien nog toe op de veiligheid op uw bouwplaats en wat zijn hun verantwoordelijkheden?

De basis: stel een interne preventieadviseur aan

Werkgevers moeten in eerste instantie een interne preventieadviseur aanstellen. Hebt u minder dan 20 medewerkers? Dan kunt u die taak zelf opnemen of er een medewerker voor aanduiden. Werkgevers met minstens 20 medewerkers moeten sowieso een medewerker aanduiden als interne preventieadviseur.

De interne preventieadviseur geeft werkgever en medewerkers advies over veiligheid en gezondheid op het werk en moet dus zelf over de nodige kennis beschikken.

De rol van andere medewerkers

De interne preventieadviseur is niet de enige persoon die bijdraagt aan de veiligheid op uw bouwplaats.

  • De projectleider, de werfleider en de ploegbaas zien elk binnen de grenzen van hun bevoegdheid toe op de naleving van de preventieregels op de bouwplaats.
  • Uw medewerkers zorgen dat ze zelf altijd de veiligheidsinstructies volgen en melden onveilige situaties aan hun ploegbaas of werfleider.
  • Verder duidt u ook een medewerker aan als eerstehulpverlener. Hij of zij verleent de eerste zorgen na een arbeidsongeval en zorgt voor de registratie van het ongeval in het register van interventies.

Coördinator bij grotere projecten

Bij een project met minstens twee aannemers moeten een erkende coördinator-ontwerp en coördinator-verwezenlijking aangesteld worden.

  • Voor bouwwerken met een totale oppervlakte van minstens 500 m² stelt de opdrachtgever van het bouwproject de coördinator aan.
  • Voor bouwwerken met een totale oppervlakte kleiner dan 500 m² stelt de architect of de werkgever-opdrachtgever (of de hoofdaannemer als een architect niet vereist is) de coördinator aan.

De veiligheidscoördinator zorgt ervoor dat de samenwerking tussen de verschillende aannemers veilig verloopt in zowel de ontwerp- als de bouwfase. Zo komt de veiligheid van uw medewerkers tijdens het project niet in het gedrang.

Welke organisaties bieden ondersteuning?

Beschikt u intern niet over de nodige expertise om alle veiligheidstaken te vervullen, dan kunt u via een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW) – zoals Mensura – rekenen op de steun van drie welzijnsexperts:

  • Een preventieadviseur-arbeidsarts staat in voor het gezondheidstoezicht van uw medewerkers en werkt mee aan risicoanalyses.
  • Een externe preventieadviseur geeft advies over veiligheid en gezondheid op de werkplaats en ondersteunt de interne preventiedienst.
  • Een preventieadviseur psychosociale risico’s is bevoegd voor de psychosociale risico’s op het werk, zoals stress en grensoverschrijdend gedrag.

Via de klantenzone van Mensura of de website van SEED-Connect komt u snel te weten wie die experts zijn voor uw bedrijf en hoe u contact met hen kunt opnemen.

Ten slotte waakt ook Constructiv over de veiligheid en gezondheid op de bouwplaatsen. De dienstverlenende organisatie van en voor de bouwsector doet dat in de vorm van bezoeken, praktische adviezen en bouwgerelateerde campagnes.

Welke instanties controleren uw bedrijf?

Het belangrijkste controlerende orgaan is de arbeidsinspectie (FOD WASO). Deze overheidsinstantie controleert of u de welzijnsreglementering toepast en kan waarschuwingen geven, processen-verbaal opmaken en (tijdelijk) bouwwerken stilleggen.

De Externe Dienst voor Technische Controles op de Werkplaats (EDTC) keurt bepaalde installaties voor indienststelling. Ook nadien voert ze controles op regelmatige basis.

Van uw bouwplaats een veilige werkplek maken?

Samen met Constructiv hebben de externe diensten een brochure en een poster ontwikkeld om de veiligheid en de gezondheid van uw medewerkers te bevorderen.