Naar heropstart in 5 stappen

Stel heldere omgangsregels op

Met een aantal ingrepen zorgt u ervoor dat de social distancing en de hygiëneregels gerespecteerd blijven, zowel tussen uw medewerkers onderling als tijdens contacten met patiënten, cliënten, leveranciers en andere betrokkenen.

Algemene richtlijnen
In elk gebouw wandelen mensen binnen en buiten, maar kunt u de nodige afstand bewaren wanneer ze elkaar kruisen? Houd in- en uitgaande stromen apart. Mischien zijn afzonderlijke in- en uitgangen een optie, door een niet-gebruikte deur of nooduitgang tijdelijk te openen? Laat deuren ook zoveel mogelijk openstaan om contact met klinken te vermijden.
 

Bij niet-dringende zorg wordt verondersteld dat de patiënt/cliënt geen symptomen heeft die op een coronabesmetting wijzen wanneer hij of zij de organisatie/praktijk betreedt. Personen mét symptomen mogen niet binnen en worden naar de huisarts doorverwezen. Bij twijfel mag u uw patiënt/cliënt hierover aanspreken.
 

Specifiek voor ziekenhuizen
Afhankelijk van het aantal nieuwe aanmeldingen, vindt er ter hoogte van de spoeddienst een triage plaats van Covid- en niet-Covid-patiënten. Idealiter krijgt elke patiënt een chirurgisch masker in afwachting van de medische bevestiging.
 

Specifiek voor woonzorgcentra
Een voorziening mag slechts twee toegangen hebben: de hoofdingang en een toegang voor leveringen. Beide toegangen blijven gesloten. Wie de voorziening wil betreden, moet dus aanbellen. Alle leveringen – ook van de apotheek – worden aan de ingang afgegeven.
 

In dit document zet Zorg en Gezondheid alle maatregelen op een rij.
 

Specifiek voor ambulante zorg
Allereerst bepaalt u tijdens een telefonisch consult of de zorgvraag van de patiënt/cliënt urgent of noodzakelijk is. Niet-dringende zorg moet immers worden uitgesteld. Via Sciensano vindt u hier specifieke informatie over.
 

Met patiënten/cliënten die op consultatie moeten komen, maakt u een afspraak om besmettingen in de wachtzaal te voorkomen. Alleen minderjarigen en zorgbehoevende personen mogen begeleid worden door één persoon. Alle andere patiënten/cliënten komen alleen naar de praktijk. Personen met Covid-symptomen verwijst u meteen door.
 

Tijdens het onderzoek draagt u persoonlijke beschermingsmiddelen: een mondmasker, een beschermingsbril en handschoenen. Huisartsen, tandartsen en neus-, keel- en oorartsen moeten minstens een FFP2-masker dragen, voor andere zorgverstrekkers is dat minstens een chirurgisch masker. Uiteraard past u de handhygiëne strikt toe en ontsmet en reinigt u na het consult alle gebruikte voorwerpen.

Meer algemene tips vindt u in dit infodocument

Het spreekt voor zich dat u de richtlijnen voor bezoek nauwgezet naleeft. Communiceer helder over deze maatregelen met familieleden en andere bezoekers. Dat kunt u doen via de website van de zorginstelling, uw nieuwsbrief, affiches, de website van de stad of gemeente, de lokale pers, enzovoort.

Zorg ervoor dat er altijd voldoende afstand is tijdens het contact met collega’s, patiënten, cliënten, bezoekers, leveranciers enzovoort. Plaats een fysieke barrière of markeringen op de juiste afstand of voorzie schermen in plexiglas. Beperk ook het aantal personen dat tegelijkertijd in dezelfde ruimte aanwezig is.
 

Tip: hang deze poster op op goed zichtbare plaatsen op om medewerkers, patiënten, cliënten en bezoekers aan de basisregels te herinneren. Want ook in kleedkamers, toiletten en de personeelscafetaria moeten mensen er zich aan houden.

Lees meer over social distancing in dit infodocument

Probeer bij contact met externen de uitwisseling van documenten en voorwerpen tot het minimum te beperken. Zo kan uw onthaalmedewerker het logboek aanvullen en bezoekers zelf hun badge laten nemen. Bevestigingen en ontvangstbewijzen kunnen dan weer worden doorgemaild of in een brievenbus gestopt.

De deuren van uw voorziening zijn afgesloten, dus leveranciers kunnen niet zomaar binnen- en buitenwandelen om hun goederen te leveren. Bovendien is het zaak om zoveel mogelijk rechtstreeks contact met externen te vermijden. Dit stappenplan kan helpen om leveringen toch in goede banen te leiden:
 

  • Stap 1: de leverancier belt aan of neemt telefonisch contact op met de verantwoordelijke.
  • Stap 2: de levering wordt aan de deur geplaatst, bij voorkeur afgeschermd (bv. onder een luifel, in een brievenbus, in een plastic doos).
  • Stap 3: uw medewerker brengt de levering naar binnen en doet een visuele controle.
  • Stap 4: uw medewerker bevestigt mondeling dat de levering goed is aangekomen en geeft eventuele tekortkomingen door.
  • Stap 5: uw medewerker koppelt indien nodig via e-mail terug over de levering (bv. tekortkomingen).

Herinner medewerkers en bezoekers zo vaak mogelijk aan de hygiënemaatregelen. Wist u dat u hiervoor onze kant-en-klare posters kunt gebruiken rond hoesten en niezen, handhygiëne en algemene voorzorgen tegen het coronavirus?
 

Belangrijk: uw werknemers moeten altijd voldoende papieren zakdoeken op zak hebben om hun neus en mond mee te bedekken tijdens het snuiten, niezen en/of hoesten. De gebruikte zakdoek gooien ze meteen in een afsluitbare vuilnisbak, waarna ze hun handen wassen.

Neem ook een kijkje in onze andere nuttige documenten

Ontvang externen (bv. leveranciers, aannemers, vertegenwoordigers) alleen fysiek in uw organisatie voor essentiële werkzaamheden. Beperk hun aanwezigheid daarenboven qua aantal personen, tijdsduur en bezochte ruimtes. Externen die in contact komen met patiënten/cliënten, dragen bij voorkeur een chirurgisch mondmasker.
 

Tip: maak voor de eigenlijke opstart al afspraken hierover en mail uw instructies door.

In dat geval is het belangrijk dat u vóór uw eerste bezoek of de start van de werkzaamheden de nodige instructies krijgt van uw opdrachtgever.

In deze infofiche vindt u hier meer tips over

Start uw werkvloer veilig op

Van apparatuur inschakelen over afstand bewaren tot noodplannen aanpassen: met onze infofiches weet u waarop te letten.

Respecteer alle hygiënemaatregelen tijdens een consultatie en probeer zo goed mogelijk de nodige afstand te bewaren.
 

Sciensano werkte gedetailleerde procedures uit voor ziekenhuizen, huisartsen, specialisten en andere zorgverstrekkers om een Covid-triage uit te voeren, een staal af te nemen, een overlijden vast te stellen enzovoort. Voor uw kinderdagverblijf kunt u voor maatregelen en aandachtspunten terecht bij Kind en Gezin.

Check dit infodocument voor alle richtlijnen voor spreek- en consultatieruimtes

Moet een patiënt/cliënt bij u op consultatie komen, dan kan dit enkel op afspraak. Er moet immers vermeden worden dat patiënten/cliënten elkaar besmetten terwijl ze wachten in uw wachtruimte.

In deze infofiches vindt u praktische tips voor de inrichting uw wachtzaal

Hang op goed zichtbare plaatsen de richtijnen uit waar uw patiënten/cliënten zich aan moeten houden.

De richtlijnen voor patiënten/cliënten vindt u hier

Ook door uw ruimtes goed te ventileren beperkt u de verspreiding van het coronavirus. Ramen regelmatig openzetten is dus de boodschap. Hebt u een verluchtingsinstallatie, zorg voor een regelmatige onderhoudsbeurt en laat zeker de filters tijdig vervangen of schoonmaken.
 

Gebruik geen individuele ventilatoren die het virus kunnen verspreiden.

Lees hier meer over in de nota van REHVA

Check welke deuren open mogen staan. Om te verluchten, bijvoorbeeld, of als extra in- of uitgang. Hou wel steevast rekening met de brandveiligheid en het risico op ongewenst bezoek of diefstal. Deuren die permanent dicht mogen blijven, sluit u af.
 

Belangrijk: breng op elke afgesloten deur een markering aan. Zo vermijdt u dat mensen de deurklink vastnemen om te voelen of ze effectief op slot is.

Om de social distancing te garanderen zorgt u voor een duidelijke indeling van de werkvloer: via vloermarkeringen, pictogrammen, linten enzovoort. Tussen dicht aangrenzende werkplekken plaatst u fysieke afschermingen. Geef uw medewerkers ook de instructie om enkel de voor hen strikt noodzakelijke ruimtes te betreden.
 

Covid- en niet-Covid-patiënten worden behandeld in fysiek gescheiden afdelingen. Via signalisatie geeft u duidelijk aan waar de Covid-afdeling start en u afficheert welke veiligheidsrichtlijnen er van toepassing zijn.

Meer info vindt u in dit infodocument

Ga altijd na of er werknemers zijn die zich buiten het gezichtsveld of gehoorbereik van collega’s bevinden. Blijkt dat het geval, dan moeten die personen beschikken over een alarmmiddel (bv. gsm, telefoon, walkietalkie, brandalarm …). Werkzaamheden in gevaarlijke omstandigheden mogen hoe dan ook nooit worden toevertrouwd aan één afgezonderde werknemer. Altijd moet er een tweede persoon in de buurt zijn die snel alarm kan slaan en de juiste beschermingsmiddelen bij zich heeft voor dringende hulpverlening.

Lees hier nog meer tips om veilig alleen te werken

Enkel essentiële vergaderingen die niet vanaf afstand georganiseerd kunnen worden, mogen doorgaan op locatie. Kies een ruimte waar u de social distancing kunt respecteren en beperk het aantal deelnemers tot een minimum. Hou van elke fysieke vergadering gedurende één maand een aanwezigheidslijst bij.

Om personen in een rolstoel of bed van de ene naar de andere verdieping te brengen, is de lift een essentieel hulpmiddel. Alleen is het een kleine ruimte waar voldoende afstand bewaren niet altijd makkelijk is.
 

Tip: motiveer uw werknemers om zoveel mogelijk voor de trap te kiezen door deze poster goed zichtbaar op te hangen.

Check ook deze maatregelen voor een veilig liftgebruik

Motiveer je werknemers om bij het gebruik van de trap altijd de trapleuning vast te nemen. Ze kunnen gebruik maken van hun mouw of een papieren zakdoekje om de leuning vast te nemen. Voorzie vuilbakken met voetpedaal in de trappenhal; aan begin, op einde of in verschillende overlopen en informeer de werknemers om het zakdoekje onmiddellijk na gebruik weg te gooien in de vuilbak. Bijkomend kan u ook per verdieping handalcoholgel in een houder voorzien zodat werknemers hun handen kunnen ontsmetten voor en na het gebruik van de trap. Zorg er ook voor dat het reinigen van trapleuningen en klinken (van de deuren die naar de trappenhal leiden) mee opgenomen wordt in het schoonmaakprogramma.

Ook in voertuigen is het geen sinecure om afstand te houden. Daarom leggen uw medewerkers alleen essentiële verplaatsingen af en doen ze dat het best alleen in een voertuig. Probeer elke wagen te koppelen aan één werknemer. Is dat onhaalbaar, dan moet het voertuig na elk gebruik grondig ontsmet worden.
 

Personeel van ziekenwagens beschermt zichzelf met chirurgische maskers en vraagt ook aan de patiënt om er een op te zetten. Bij interventies met risico op aërosolvorming (bv. intubatie, aspiratie van de luchtwegen, reanimatie) dragen de hulpverleners FFP2-maskers. Vermoedelijke Covid-patiënten worden altijd individueel vervoerd. Na de interventie wordt het voertuig volledig gereinigd en ontsmet.
 

Transport van hulpbehoevende personen mag, op voorwaarde dat de chauffeur slechts één persoon tegelijk vervoert.
 

Wie met het openbaar vervoer (trein, tram, bus) komt, volgt de instructies van de vervoersmaatschappijen. Vanaf 4 mei én vanaf de leeftijd van 12 jaar is het dragen van een mondmasker of een alternatief dat mond en neus bedekt verplicht in het openbaar vervoer zowel in de stations, op de perrons en aan boord van de treinen.

Meer concrete tips vindt u in deze infofiche

Ook tijdens pauzemomenten blijft social distancing de basisregel. Verwijder daarom stoelen tot de noodzakelijke afstand tussen medewerkers gegarandeerd is. Laat hen schuin tegenover elkaar plaatsnemen aan een tafel, organiseer lunchpauzes in verschillende shiften of richt bijkomende pauzelokalen in. Ook in de buitenlucht pauzeren of lunchen is een optie als het weer en de infrastructuur het toelaten. 
 

TIP: Bekers, borden en bestekken reinig je bij voorkeur in de vaatwasser. Daarin heeft een virus immers geen kans om te overleven. Is er geen vaatwasser aanwezig op de werkvloer, zorg dat je de alles handmatig reinigt met een propere spons.

In deze checklist vindt u nog meer tips en tricks

Welke maatregelen kan je als werkgever het best nemen wanneer er kleedkamers en douches aanwezig zijn in het bedrijf?

Bekijk de tips en tricks in de infofiche.

Dat iedereen zich ook moet blijven houden aan de voorgeschreven instructies in geval van brand, staat buiten kijf. Kunt u de social distancing op uw bestaande verzamelplaats niet garanderen in het geval van evacuatie, voorzie dan een bijkomende locatie. 
 

Alle verdere richtlijnen blijven gewoon van kracht:

  • Stap 1: voer meteen een visuele controle uit na melding via het branddetectiesysteem.
  • Stap 2: is er effectief een vuurhaard, pas dan horizontale ontruiming toe. Concreet: schakel de doorgedreven compartimenteringsvoorzieningen van het gebouw in en sluit branddeuren.
  • Stap 3: bel de hulpdiensten op het nummer 112.
     

Let op: ook uw brandbestrijdingsploeg moet tijdens interventies zo goed mogelijk de afstandsregels respecteren. Reserveer noodzakelijke persoonlijke beschermingsmiddelen voor interventies bij noodgevallen.

Meer info hierover vindt u in dit infodocument

Worden tappunten (bv. kranen, sproeiers, douches, luchtbevochtigers) of leidingdelen ervan langer dan een week niet doorstroomd, dan kan er zich legionella in ontwikkelen. Deze bacterie is de voornaamste veroorzaker van Pontiac-koorts en legionellose of veteranenziekte.

Met dit stappenplan start u uw tappunten veilig op

Zorg voor een schone werkomgeving

Naast voldoende handhygiëne bij uw medewerkers is ook grondig onderhoud van de werkplek en -middelen cruciaal om verspreiding van het coronavirus te vermijden.

Bij het schoonmaken ligt de absolute prioriteit op oppervlakken, deurklinken, schakelaars, telefoontoestellen, koffiemachines, toetsenborden enzovoort. Werkstukken en hulpmiddelen (bv. tilliften, baden, rolstoelen) moeten na gebruik ontsmet worden met een chlooroplossing 1000 ppm.  Om dit te bolwerken moet u mogelijk uw schoonmaakprogramma reorganiseren, zowel qua frequentie als op het vlak van gebruikte poetsmiddelen.
 

TIP: Bekers, borden en bestekken reinig je bij voorkeur in de vaatwasser. Daarin heeft een virus immers geen kans om te overleven. Is er geen vaatwasser aanwezig op de werkvloer, zorg dat je de alles handmatig reinigt met een propere spons.
 

Check de instructies voor het onderhoud van ziekenhuis- en rusthuiskamers.

Bekijk de aanbevolen ontsmettingsmiddelen voor oppervlakken en voorwerpen

Vraag uw medewerkers om geen juwelen of horloges te dragen. Hang aan elke wastafel duidelijk leesbare instructies rond handhygiëne. Handen wassen is verplicht:

  • voor en na elk zorgcontact met een patiënt/cliënt,
  • voor een zuivere of invasieve behandeling,
  • na contact met de directe omgeving van de patiënt/cliënt,
  • na het uittrekken van handschoenen.
     

Na contact met lichaamsvochten (bv. bloed, slijmvliezen) moeten handen gewassen én ontsmet worden. Handschoenen moeten gewisseld worden na elke behandeling, waarna de handhygiëne wordt toegepast.
 

Hang aan elke wastafel duidelijk leesbare instructies rond handhygiëne. Informeer de werknemers om na het wassen en drogen van handen de waterkraan dicht te draaien met een papieren doekje of de kraan te sluiten met de elleboog. Onderstreep ook het belang van een goede toilethygiëne. Concreet: het toilet proper achterlaten, doorspoelen en het wc-deksel sluiten.
 

Tip: Aandachtspunten van bleekwater als reinigings- en ontsmettingsmiddel.

 

Download onze poster rond handhygiëne

Voorzie voldoende zeep – bij voorkeur in zeeppompjes – papieren handdoeken en gesloten vuilnisbakken, indien mogelijk met pedaalbediening. Voorzie voldoende handalcoholgel op de verpleegkarren en zeep met wegwerphanddoeken in de sanitaire lokalen.
 

Vermijd het gebruik van elektrische handdrogers of handdoeken.

Voor ethanol (de basis van handalcoholgel) in grote hoeveelheden (vanaf 5l) gelden deze preventiemaatregelen

Eerst en vooral dit: het risico op een coronabesmetting via afval is miniem. Een correcte, efficiënte afvalinzameling is wél cruciaal om bijkomende hygiëne- en gezondheidsrisico's te vermijden. Verwijder volle vuilnisbakken of -zakken onmiddellijk van de werkvloer. Wie het afval ophaalt, draagt handschoenen.
 

Belangrijk: niet-besmeurde persoonlijke beschermingsmiddelen (bv. handschoenen, maskers, schorten) zijn geen medisch afval.
 

In deze infofiche leest u hoe u er op een correcte manier mee omgaat.

Hoe handschoenen correct uitdoen? Lees de instructie

Ook voor de verwerking van linnen op de Covid-afdelingen zijn er specifieke richtlijnen.

Wees aandachtig voor de gezondheid van uw medewerkers

Wie symptomen heeft, vertrekt naar huis. Maar wat met de mentale gezondheid van uw werknemers? En kunnen uw hulpverleners (EHBO) nog veilig werken?

Hulpdiensten behoren tot een risicogroep voor een coronabesmetting, dus Covid-19 komt in aanmerking voor erkenning als beroepsziekte. De aanvraag voor schadeloosstelling moet wel een uitslag van een labotest bevatten die de besmetting bevestigt.

Keukenmedewerkers blijven uiteraard werken volgens de HACCP-regels. Daarbovenop krijgen ze een chirurgisch mondmasker en handschoenen als persoonlijke beschermingsmiddelen.

Lees meer tips in deze infografiek

Voelt een werknemer zich ziek en vertoont hij of zij griepachtige symptomen (bv. koorts, hoest, kortademigheid, loopneus, keelpijn, hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid), stuur hem of haar dan onmiddellijk naar huis om contact op te nemen met de huisarts. Wie luchtwegklachten heeft, mag ook niet komen werken.
 

Belangrijk: gezondheidswerkers mogen aan de slag blijven als ze slechts milde symptomen van Covid-19 vertonen en een beschermend mondmasker dragen. In de corona-FAQ van de overheid vindt u meer details.

In dit artikel bundelden we een aantal veelgestelde vragen over omgaan met zieke werknemers

Een zieke huisgenoot betekent niet dat de werknemer niet kan komen werken. Belangrijk is dat deze werknemer dezelfde maatregelen volgt als andere werknemers.

Meer informatie vind je in de algemene richtlijnen van de overheid

De overheid gaat nauwe contacten van coronapatiënten opsporen. Als je werknemer in contact is geweest met een coronapatiënt wordt hij mogelijks opgebeld door een contactonderzoeker van de overheid. Afhankelijk van de aard en de duur van het contact geven zij je werknemer aanbevelingen over de te nemen maatregelen. Zolang je werknemer geen richtlijnen ontvangt (overheid, arts, …) én geen klachten vertoont, mag hij werken.

Werknemers die het mentaal moeilijk hebben (bv. stress, werkbelasting, combinatie werk-privé), zich angstig voelen of rouwen om een dierbare, kunnen tijdens de kantooruren voor een vertrouwelijk gesprek terecht bij het psychoteam van Mensura.
 

We kunnen ook een 24/7-hulplijn activeren voor uw personeel. Wilt u hier meer info over? Stuur een mail naar psychosociale-aspecten@mensura.be.
 

In deze uitzonderlijke tijden is het cruciaal dat we met zijn allen goed voor elkaar zorgen. Met onze posters zet u dat extra in de verf.

Veelgestelde vragen over coronavirus en psychosociaal welzijn

Ook al hebben uw anderstalige werknemers onze taal redelijk onder de knie, misschien missen ze toch bepaalde nuances. Daardoor kunnen er misverstanden ontstaan. Voorzie daarom ook basisinformatie in de moedertaal van uw medewerkers.

Download posters, FAQ’s en audiofiles met corona-info in verschillende talen

Uw bedrijfshulpverleners zijn getraind om slachtoffers eerste hulp toe te dienen, maar ook hun eigen gezondheid moet gegarandeerd blijven. Kan het slachtoffer zelf zijn verwondingen verzorgen, dan geeft de hulpverlener instructies vanaf een veilige afstand. Is deze werkwijze niet haalbaar, dan gebeurt de verzorging zo snel mogelijk met een mondmasker en handschoenen. Aangezien het coronavirus via speekseldruppels wordt overgedragen, wordt er zo weinig mogelijk gepraat tijdens de verzorging. Omstaanders moeten weg of ze blijven op een veilige afstand.


TIP: Consulteer ook de aangepaste richtlijnen rond hulpverlening tijdens corona van FOD Waso.

In deze infofiche vindt u alle aangepaste informatie voor hulpverleners

Mondmaskers vormen een onderdeel van de exitstrategie uit de lockdown. Het is belangrijk dat we ze dragen, maar cruciaal is dat we de hiërarchie van de preventiemaatregelen blijven respecteren. Concreet: pas wanneer de eerste maatregel in de hiërarchie niet kan worden gerespecteerd, wordt de maatregel op het niveau eronder van kracht enzovoort.
 

Mondmaskers staan onderaan de ranglijst en worden pas aanbevolen wanneer alle andere maatregelen onhaalbaar zijn. 
 

Preventieve maatregelen volgens hiërarchie 

  1. Blijf thuis, zeker wanneer u ziek bent. 
  2. Werk maximaal via telewerk als de functies dit toelaten. 
  3. Hou minstens 1,5 meter afstand, binnen én buiten. 
  4. Was vaak uw handen met water en zeep. 
  5. Draag een mondmasker op het openbaar vervoer en op plaatsen waar de fysieke afstand niet gegarandeerd kan worden.
  6. Beperk uw fysieke sociale contacten.
     

Infografiek: 'Zo draag je veilig een mondmasker'

In deze infofiche vindt u meer informatie over mondmaskers

Werknemers die uit het buitenland komen, moet u extra opvolgen om de verspreiding van het Coronavirus tegen te gaan. Mensura werkte hiervoor een procedure uit:

Wenst u meer te weten over deze procedure? Neem contact op met uw contactpersoon of uw regionale Mensura-kantoor.

Hebt u een vraag over de specifieke situatie bij u op de werkvloer?

Wij helpen u graag verder! Neem contact op met uw vertrouwde contactpersoon of met ons regionaal kantoor.

Sectorspecifieke e-learnings voor uw werknemers

Uw medewerkers informeren hoe ze veilig en gezond kunnen werken in coronatijden? Dat kan met onze sectorspecifieke e-learnings.

Ontdek de e-learning voor uw sector