Vermoeide ogen voorkomen bij beeldschermwerk: hoe doet u dat?
De ogen van wie met een computer werkt, krijgen heel wat te verduren: urenlang naar een scherm turen put de ogen uit. Bovendien werken ze in lichte, donkere, vochtige of droge omgevingen. Het gevolg: hoofdpijn, jeukende ogen en een wazig zicht. Hoe ontstaan die klachten, en wat kunt u er concreet aan doen?
Een te zware belasting van de ogen vergroot de kans op klachten zoals hoofdpijn en tranende of bloeddoorlopen ogen. Hoe erg die belasting doorweegt, is voor een stuk persoonlijk: de een kan wat meer verdragen dan de ander. Bovendien heeft niet iedereen een even perfect gezichtsvermogen. Maar ook externe invloeden spelen een rol, zoals licht, kijkafstand en luchtvochtigheid.
Licht: 1-3-9-regel
Afhankelijk van hoeveel licht op de ogen valt, zorgen kleine spiertjes ervoor dat de pupillen groter of kleiner worden. Moeten die spieren hard werken, dan raken ze vermoeid. Extreem lichte of donkere werkplekken zijn sowieso geen goed idee. Maar ook veel veranderingen in lichtsterkte putten de ogen uit.
Het is daarom belangrijk dat wanneer de kijkrichting verandert, de lichtomstandigheden min of meer constant blijven. De 1-3-9-regel is een handig hulpmiddel. Ze legt een verhouding in lichtsterkte op, gebaseerd op drie zones in het gezichtsveld: de centrale zone, de zone net daarrond en de periferie. Om de ogen zo min mogelijk te belasten, mag de tweede zone niet meer dan 3 keer, en de periferie niet meer dan 9 keer lichter of donkerder zijn dan de centrale zone. Zo moeten de pupillen zich niet constant aanpassen, en raken de ogen minder uitgeput.
Wat kunt u eraan doen?
- Als werkgever bent u wettelijk verplicht voldoende verlichting te voorzien voor uw medewerkers.
- Pas de helderheid van beeldschermen aan de kantooromgeving aan. Gebruiken medewerkers tegelijkertijd twee schermen, dan zijn die best even helder ingesteld.
- Open of sluit gordijnen of verduisteringen om de 1-3-9-verhouding te respecteren.
Afstand: kijk verder dan uw neus lang is
Om iets van dichtbij scherp te kunnen zien, moet de lens van het oog een beeld samendrukken. Naarmate we ouder worden, krijgen onze ogen het lastiger om dat beeld te vormen.
Wie op een computer werkt, kijkt een groot deel van de dag naar een scherm op vrij korte afstand. Praten uw medewerkers met de collega’s naast hen, dan stellen hun ogen weliswaar scherp op een andere afstand, maar die wordt door de ogen nog steeds als ‘dichtbij’ ervaren. Pas vanaf 6 meter afstand kunnen de ogen even ontspannen.
Wat kunt u eraan doen?
- Deel kantoorruimte zodanig in delen dat medewerkers ver kunnen kijken. Plaats bureaus met de rug tegen de muur en zet geen kasten of planten voor het raam.
- Sensibiliseer medewerkers om af en toe in de verte te turen en zo hun ogen een rustpauze te gunnen.
Luchtvochtigheid: een knipoog kan geen kwaad
De derde factor is simpel: wanneer uw medewerkers naar een scherm kijken, knipperen ze minder met de ogen. Bovendien is de luchtvochtigheid in veel kantooromgevingen te laag. Die twee zaken samen, kunnen ervoor zorgen dat de ogen uitdrogen.
Wat kunt u eraan doen?
- Als werkgever bent u wettelijk verplicht een goede luchtvochtigheid te garanderen op de werkplek, aangepast aan de lichamelijke inspanningen van uw medewerkers en het type werk.
- Herinner uw medewerkers eraan af en toe te knipperen met de ogen, bijvoorbeeld met een (ludieke) kleine sticker op hun beeldscherm (bv. ‘Zorg dat je ogen niet uitdrogen. Knipper regelmatig of knipoog naar een collega.’).
Optimale werkomstandigheden voor beeldschermgebruikers? Vertrouw op onze experts
U kunt een beroep doen op onze experts voor een klimaatstudie of lichtanalyse. Daarnaast kunnen uw beeldschermwerkers zelf hun werkplek optimaliseren en de risico’s verkleinen met behulp van de e-enquête of e-coach beeldschermwerk.