Hoe voorkomt u als werkgever arbeidsongevallen bij thuiswerk?

De stijging van het aantal thuiswerkers gaat ook gepaard met meer ernstige arbeidsongevallen die thuis gebeuren. Hoe kunt u als werkgever van op afstand die ongelukken helpen voorkomen? Kleopatra Van den Bergh, preventieadviseur arbeidsveiligheid bij Mensura, geeft tekst en uitleg.

Op de werkplek, onderweg maar ook thuis: een arbeidsongeval kan overal plaatsvinden. Dus ook tijdens telewerk. “Een solide thuiswerkbeleid omvat daarom – naast een duidelijke policy – ook een multidisciplinaire risicoanalyse die de gevaren op de werkplek in kaart brengt”, steekt Kleopatra Van den Bergh van wal. “Een risicoanalyse is verplicht, ongeacht of medewerkers aan de slag zijn in uw bedrijfsgebouwen of werken van thuis uit.”

De risicoanalyse voor beeldschermwerkers – in uw bedrijf of thuis – bevraagt medewerkers naar mogelijke gevaren op vier domeinen:

  • veiligheid (valrisico’s, elektriciteit …);
  • ergonomie (werkplek, verluchting, lawaai …);
  • psychosociale risico’s (werkgerelateerde stress, sociale isolatie …);
  • leefstijl (slaap, voeding, beweging …).

De analyse bundelt de algemene werkomstandigheden van beeldschermwerkers en mogelijke werkgerelateerde klachten.

Sensibilisering is cruciaal

Op basis van de risicoanalyse kunt u actie ondernemen. “Vooral het onderdeel veiligheid is cruciaal om arbeidsongevallen te voorkomen. Maar van op afstand waken over de mogelijke gevaren en maatregelen opstellen is niet vanzelfsprekend. Het is vooral zaak om medewerkers te sensibiliseren over de mogelijke risico’s op hun thuiswerkplek. Dat kan bijvoorbeeld door onderstaande tips met hen te delen.”

Wees waakzaam voor elektriciteit

  • Controleer regelmatig elektrisch materiaal (zoals verlengsnoeren) en elektrische apparaten (bijvoorbeeld lampen) op schade.
  • Laat de elektrische installatie keuren door een erkende controleur.
  • Gebruik waar mogelijk rechtstreeks het stopcontact en laad apparaten zo weinig mogelijk op via stekkerdozen of verdeelstekkers. Gebruik in ieder geval nooit stekkerdozen die nat zijn geweest of een tijdje in de zon hebben gelegen.
  • Beperk het aantal aangesloten apparaten op een verdeelstekker. Controleer het maximale wattage op de achterkant van de stekkerdoor. De totale som van de aangesloten apparaten mag het maximale vermogen van de verdeelstekker niet overschrijden.
  • Wees waakzaam voor overbelaste stopcontacten en verdeelstekkers. Voelen ze heet aan en zijn ze bruin of zwart gekleurd? Dan is er sprake van oververhitting.

Schenk aandacht aan brandveiligheid

  • Zorg dat er geen (licht) ontvlambare producten in de buurt van warmtebronnen staan, en hou ze ook buiten het bereik van kinderen.
  • Sinds 1 januari 2020 moet er minimaal één rookmelder aanwezig zijn per verdieping in alle Vlaamse woningen. Rookmelders redden niet alleen levens, maar helpen ook materiële schade te voorkomen.
  • Een brandwerend deken of brandblusapparaat zijn geen overbodige luxe. Kies bij dat laatste voor een CO2-blusser: die laat geen reststoffen achter bij een elektriciteitsbrand. Door het risico op elektrocutie is zo’n brand blussen met water ontzettend gevaarlijk.

Vermijd obstakels

  • Een rommelige omgeving verhoogt de kans op valpartijen. Ruim dus goed op, houd doorgangen vrij en monteer kabels waar mogelijk aan de muur of op je bureau met behulp van kabelbegeleiders. Plaats ook enkele papierklemmen op je bureau om de USB-kabels van je computer, printer, toetsenbord, muis vast te klemmen.
  • Wees extra waakzaam wanneer je de trap gebruikt: hier gebeuren de meeste ongevallen. Zorg ook voor voldoende verlichting.
  • Houd de leuning vast, draag vast schoeisel en vermijd rondslingerend materiaal op de treden.

Duidelijke instructies

Naast sensibilisering over de risico’s, is het essentieel dat werknemers weten wat ze moeten doen als er toch een arbeidsongeval gebeurt. Om te beginnen zijn er de interne procedures bij een arbeidsongeval: wie moet de medewerker verwittigen, welke documenten moet hij of zij invullen? Plaats die afspraken op een makkelijk vindbare plaats op het intranet.

Gaat het om een licht ongeval en heeft de medewerker geen externe medische verzorging nodig? Dan bezorgt hij of zij u idealiter het tijdstip, de aard van de verwonding en eventueel foto’s. Dit kan belangrijk zijn als het letsel later toch verergert en als arbeidsongeval wordt beschouwd. Neem deze informatie op in het eerstehulpregister.

Moedig daarnaast medewerkers aan om een lijst aan te maken met noodnummers en/of om die op te slaan in hun gsm. Denk aan het algemeen noodnummer, de huisarts, het antigifcentrum, het dichtstbijzijnde ziekenhuis …

Herinner tot slot werknemers om een verbanddoos te voorzien op een toegankelijke plaats om bij een (klein) letsel zelf de eerste zorgen te kunnen toedienen. Daarin horen onder andere wondzorgmateriaal, een pincet en veiligheidsspelden. De inhoud moet minstens elke zes maanden gecontroleerd worden op volledigheid en houdbaarheid.

E-enquête beeldschermwerk: digitale multidisciplinaire risicoanalyse voor beeldschermwerkers

Met de e-enquête beeldschermwerk – een vernieuwde online enquête – voert u de (wettelijk verplichte) risicoanalyse voor beeldschermwerkers uit. En dat voor de domeinen-fin ergonomie, psychosociale risico’s en leefstijl, eventueel aangevuld met veiligheid. U ontvangt als werkgever een duidelijk rapport met actiepunten en adviezen. Uw medewerkers krijgen concrete tips voor gezond en veilig beeldschermwerk.